Film day: Pushing film with Ilford HP5

ผมเคยลองถ่ายฟิล์ม Ilford HP5 Plus iso 400 มาแล้วรอบนึงด้วยกล้อง Minolta Riva Zoom 70c ตอนนั้นถ่ายที่ iso 400 ทั้งม้วน (เพราะกล้อง set iso ไม่ได้) แล้วชอบมาก มันเป็นฟิล์มขาวดำที่ผมชอบเกรม โทนขาวดำ คอนทราสของมัน ที่สำคัญคือราคาไม่แพงเกินไปด้วย

เจ้า HP5 เนี่ยเป็นหนึ่งในฟิล์มขาวดำที่เขานิยมเอามา “push” กัน (อีกตัวคือ Kodak Tr-X) คำว่า push film หมายถึงว่าเราวัดแสงกล้องและถ่ายรูปที่ iso สูงกว่าค่าจริงของฟิล์มครับ จะเรียกไปเป็น 1 stop ต่อค่า iso 1 step เช่นเราตั้งต้นที่ iso 400:
– ถ้า push 1 stop ก็คือวัดแสงและถ่ายด้วย iso 800
– ถ้า push 2 stop ก็คือวัดแสงและถ่ายด้วย iso 1600 ครับ
อีกอย่างหนึ่งที่นิยมกันคือ “pull” film ซึ่งหมายถึงวัดแสงและถ่ายรูปที่ iso ต่ำกว่าค่าจริงครับ การที่จะ push หรือ pull film ได้กล้องเราจะต้องตั้งค่า iso แบบ manual ได้เท่านั้น ไม่ก็กล้องต้องถ่ายแบบ manual ได้แล้ววัดแสงเอาด้วยอุปกรณ์/app นอกเอาครับ อ้อถ่าย push หรือ pull นี่ต้องถ่ายแบบนี้ทั้งม้วนนะครับ เลือกเฉพาะบางรูปไม่ได้ ตอนไปล้างฟิล์มก็ต้องบอกร้านเขาด้วยครับ

ผมเพิ่งได้ Nikon FM2n ที่เป็นกล้อง manual มาก็เลยเอามาลองถ่าย HP5 แบบ push 2 stop มาครับ ก็เน้นถ่ายสภาพแสงหลากหลายทั้งแดดสลัวๆ, ฝนตกฟ้าปิดไปจนถึงกลางคืนที่เยาวราช ที่ได้ลองแดดจัดๆ ก็เพราะช่วงนั้นกรุงเทพไม่มีวันไหนที่ฟ้าใสเลยจริงๆ

เริ่มต้นกับรูปที่เยาวราชกันก่อนนะครับ

f2.8 1/125

แกงกะหรี่นายโย่ง f2.8 1/60

f2.8 1/60

Film: ilford HP5 400 (push +2 stops, == ISO 1600)
Camera: Nikon FM2n + Nikkor 50 f/1.8 AI-s
Lab: LERT’s


ก๋วยจั๊บ อ้วนโภชนา: f1.8 1/125 รูปนี้เสียดายจริง

f2.8 1/60

f1.8 1/125

f1.8 1/125 สองรูปนี้ยืนรอจังหวะผัดไฟลุกๆ นานมาก ไม่ได้เสียที

f2.8 1/60

f2.8 1/60

ผมถ่ายตั้งแต่หัวค่ำ พอสักทุ่มนึงแสงก็มืดจนวัดแสงได้ที่ f1.8-2.8 ความเร็ว 1/60 ตลอดล่ะครับ ถ้ามืดหรือสปีดต่ำกว่านี้ไม่กล้าเสี่ยงล่ะ

f2.8 1/60

f2.8 1/125

คิวร้านก๋วยจั๊บนายเอ็ก:f2.8 1/60

f1.8 1/250

นายลิ่วเป็ดย่าง: f4 1/60

f4 1/60

นอกจากถ่ายภาพกลางคืนที่เยาวราชแล้วผมก็ถ่ายรูปเรื่อยเปื่อยแถวๆ บ้านมาด้วยครับ เน้นลองว่าที่ iso 1600 แสงแบบวันฟ้าปิด ฝนตกจะเป็นยังไง

รูปตอนโหลดฟิล์ม

f8 1/1000

f8 1/500

f2.8 1/125

สังเกตุว่าพอสภาพความต่างแสงจัดๆ มันเก็บส่วนมืดได้ดีอยู่นะ แต่ส่วนสว่างหายไปเลย (ซึ่งปกติฟิล์มเก็บส่วนสว่างดี)

f4 1/500

f2.8 1/125

f11 1/250

f11 1/250

วันนั้นฟ้าปิด เมฆดำ ปกติต่อให้ฟิล์ม 400 ก็ไม่ได้ f8 f11 หรอกครับ

f4 1/250

f4 1/125 อีกรูปที่เสียดาย

f8 1/60

เดินไปสักพัก ฝนตกหนักซะงั้น แต่ยังพอได้ 1/125 อยู่ ถ่ายได้สบายๆ

f5.6 1/60

f2.8 1/125

f4 1/125

f8 1/250

ผมลองถ่ายแบบช่วงพระอาทิตย์ตกดูบ้างครับ

f1.8 1/60

f8 1/250

f5.6 1/60

ไฟแบบในหอศิลป์กรุงเทพ: f5.6 1/250 ถ้ายอมลดเหลือสัก 1/125 น่าจะดีกว่านี้

Siam Paragon: f4 1/250

UCC Coffee Shop: f2.8 1/500

สำหรับการทดลอง push film ม้วนแรกนี่พบว่าไม่ควรจะจิ้มวัดแสงไปตรงที่สว่างๆ ของเฟรมครับ ไม่งั้นจะเป็นเหมือนรูปที่หอศิลป์หรือ Paragon ที่มืดตื๋อเลย ถ้าจิ้มที่มืดๆ หรือเทาหน่อยยังโอเคอยู่ ภาพที่ได้คอนทราสจัดขึ้นมาก แต่ก็ได้สปีดชัตเตอร์ที่สูงพอจะถ่ายด้วยมือได้เหมือนกัน

ส่วนเจ้า Ilford HP5 นี่ก็สมกับคำล่ำลือจริงๆ ผม push ตั้ง 2 stop ก็ยังได้ภาพเกรนไม่เยอะมาก ไม่เป็นเม็ดๆ ภาพคมชัดดี โทนสวยจริง ถ่ายที่มีแดดก็ยังเนียน ไว้โอกาสหน้าจะลองกับฟิล์มขาวดำตัวอื่นๆ ดูบ้างครับ

Reference:
– Pushing and Pulling Film
– Guide To Pushing and Pulling Film